6 Nisan 2018 Cuma

Tiroid Kanseri

Tiroid Kanseri Nedir?


Kanser türleri görülme sıklığı açısından sıralandığında alt sıralarda kalan yani; sık rastlanan bir kanser türü olmayan tiroid kanseri; iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılabilir. Birçok değişken faktörün etkisiyle ortaya çıkması muhtemel olan tiroid kanserinde iyi huylu nodüller % 95 oranındayken kötü huylu nodüller ile karşılaşılma riski % 5’ tir. Tabi burada hastanın yaşantısı üzerinde büyük olumsuzluklara sebep olan ve hastanın yaşamını tehdit eden kötü huylu nodüllerin tedavide geç kalındığı takdirde ölümcül sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır. Bazı durumlarda pankreas kanseri, cilt kanseri yada karaciğer kanseri ile aynı belirtileri sahip olabilir. Gerekli tahliller sonucunda tespiti ve erken tedavisi çok önemlidir.


 


“Tiroid kanseri nedir?” sorusunun yanıtını verdikten sonra nodül kavramından, kanserin genel yapısından ve kansere konu olan tiroid bezinin vücuttaki görevinden ve işleyişinden bahsetmek gerekir.



“Öncelikli olarak nodül; büyüklüğü birçok faktöre bağlı olarak değişebilen kanserli dokuların bir araya gelerek oluşturduğu yapılar şeklinde tanımlanabilir. Tiroid kanserine konu olan iyi huylu ve kötü huylu nodüllerin bir diğer ifade şekli de sırasıyla, sıcak nodüller ve soğuk nodüllerdir. Soğuk nodüller tiroid bezinin hormon salgısı görevini büyük ölçüde durdururken sıcak nodüllerde için böyle bir durum söz konusu değildir. Dolayısıyla, vücut sistemleri için tehlikeli olan nodül türünün soğuk nodüller olduğunu söylemek yanlış bir ifade olmayacaktır.”


Bu noktada konuya istatistiksel veriler ışığında yaklaşmakta da fayda vardır. Tiroid kanseri, kadın bireylerde % 7 oranında görülürken erkek bireyler için bu oran % 2’ ye düşer. Buna ek olarak; kanseri meydana getiren nodüllerin % 95’ i sıcak yani iyi huylu iken % 5’ i ölümcül nitelik taşıyan soğuk/kötü huylu nodüllerdir. Ayrıca bakınız Akciğer kanseri türevlerindeki gibi vücüda yayılabilir.


Tiroid Kanseri Türleri


İlk paragraflarda da ifade edildiği gibi tiroid kanserinin birçok farklı türü mevcuttur ve bu türler arasında ufak da olsa belirleyici farklılıklar vardır. Tiroid kanserinde sık rastlanan türleri şu şekilde sıralamak mümkündür;


  • Papiller Tiroid Kanseri: Tiroid kanseri kapsamında ortaya çıkan vakıaların % 80’ i papiller kanser türüdür. Çoğunlukla iyi huylu olan ve bu nedenle tedaviye gerek kalmayan papiller tiroid kanseri, nadir de olsa tiroid bezi dışındaki dokulara yayılarak sistemsel faaliyetleri tehdit edecek düzeye gelebilir.

  • Folliküler Tiroid Kanseri: Papiller kansere kıyasla daha hızlı yayılan ve tedavi sürecinden sonra gerekli kontrol önlemleri alınmadığı takdirde tekrar etme ihtimali hayli yüksek olan folliküler kanser, tiroid kanserleri içerisinde sahip olduğu % 15’ lik pay ile en sık rastlanan türler arasında ikinci sırada yer alır.

  • Medüller Tiroid Kanseri: Medüller türdeki tiroid kanserleri yalnızca tiroid beziyle sınırlı kalmayıp diğer salgı bezlerine ve organlara yayılma ihtimaline de sahip olduğundan, teşhis aşamasında geç kalındığı takdirde deyim yerindeyse hasta için geri dönüşü oldukça zor olan bir yola girilmiş olur. Medüller tiroid kanseri, diğer tiroid kasneri türlerine kıyasla daha çabuk yayılma özelliği ile ön plana çıkar.

Tiroid Bezinin Görevleri



Tiroid bezinin vücut sistemleri içerisindeki yeri ve insan yaşamının devamlılığına ne ölçüde etki ettiğinin tam olarak bilinmemesi hiç şüphesiz kanserin boyutları hakkında doğru yorumlar yapılmasına imkan vermeyecektir. Dolayısıyla tiroid bezinin işlevi üzerinde genel ifadelerle de olsa durulmalıdır.


“Tiroid bezinin temel görevi; metabolizmanın faaliyetlerinin vücut sistemine uygun şekilde düzenlenmesidir. Gerekli durumlarda metabolizma dolayısıyla sindirim, solunum ve dolaşım sistemi harekete geçirilirken, aksi durumlarda ise vücut metabolik faaliyetleri yavaşlatılır. Dolayısıyla, tiroid kanseri nedeniyle bezin görevini yapamaması demek; vücut metabolizmasının çevresel ve içsel faktörlere göre şekillendirilmemesi anlamına gelir. Tahmin edilebileceği gibi bu durum hastanın yaşantısı için hayli büyük bir tehdit oluşturur ve vakit kaybetmeden tedavi edilerek ortadan kaldırılması gerekir.”


Buna ek olarak tiroid bezi; bebek gelişimi, üreme sistemlerinin sağlıklı çalışması ve bireyin psikolojisi üzerinde doğrudan etkilidir. Görüldüğü üzere tiroid bezi, vücut sistemleri ve bununla ilintili olarak bireyin yaşam kalitesi üzerinde büyük ölçüde etkilidir.


Tiroid Kanseri Nedenleri



 “Tiroid kanseri neden olur?” sorusunun yanıtını vermeden evvel hiç şüphesiz değinilmesi gereken bir nokta da tiroid bezine bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar. Bu hastalıklar; guatr, tiroid bezlerinin enfeksiyon neticesinde iltihaplanması ve nodül oluşumu olarak sıralanabilir. Hastalıkların toplumda görülme sıklığına bakıldığında % 62 oranla guatr hastalığın tiroid enfeksiyonu ve tiroid kanserine kıyasla daha sık ortaya çıktığı görülür. Aslına bakıldığında guatrın, tiroid kanserinin önemli belirtilerinden biri olduğunu unutmamak gerekir. Çünkü; tiroid bezinin yapısının bozulduğunun açık kanıtlarından biri guatrdır ve bezdeki yapısal bozulmalara müdahale edilmediği takdirde kanser gibi daha ciddi problemlere sebep olabilir.


Tiroid bezi hastalıklarından genel ifadelerle bahsettikten sonra hastalığın nedeni olabilecek etkenleri şu şekilde sıralamak mümkündür;


  1. Genlerin etkisi.

  2. Düşük dozajlarda da olsa sürekli olarak radyasyona maruz kalmak.

  3. Cinsiyet ve yaş faktörlerinin etkisi.

Görüldüğü üzere hastalığın nedeni olabilecek faktörlerin sayısı hayli azdır. Tiroid kanserinin nedeni olabilmesi muhtemel etkenler üzerinde araştırmalar her ne kadar yoğunlaştırılmış olsa da belirtilen faktörler dışında yeni etkenler tespit edilememiştir. Dolayısıyla, hastalığın nedeninin tam anlamıyla tespit edilememesi tedavi süreci üzerinde olumsuz yönde bir ivmelenmeye sebep olacaktır.


Hastalığın nedenleri arasında dahil edilen cinsiyet ve radyasyon faktörüne ayrı bir parantez açmak gerekir. Yapılan istatistiksel veriler; kadınların erkeklere kıyasla tiroid kanseriyle karşı karşıya kalma ihtimalinin 5 kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Bu bağlamda bakıldığında; genelde cinsiyet kavramının tiroid kanseri üzerinde kesin etkisi olduğu bilinse de bu farka neden olan faktörün varlığı tespit edilememiştir. Kesin olmamakla birlikte otoritelerin bir kısmı kadın bireylerdeki ani hormon değişimlerinin tiroid kanserini tetikleyebileceğini ortaya atmıştır.


Radyasyona bakılacak olursa, özellikle radyoaktif elementler ya da aşırı iletken elektronikler ile çalışan bireylerde radyasyonun etkisiyle tiroid kanseri ortaya çıkabilir. Buna ek olarak; çeşitli nedenlerden ötürü radyoterapi görev bireylerin de hastalık ile karşı karşıya kalması muhtemeldir.


Tiroid Kanseri Belirtileri


“Tiroid kanseri kapsamında sık rastlanan iyi huylu nodüller genellikle herhangi bir semptom göstermeden tiroid bezindeki kısmi yapısal bozulmaları tetiklemeye devam ederler. Dolayısıyla da bu durum hastalığın teşhisini zorlaştıran etmenlerin başında gelir. Genel olarak bakılacak olursa; tiroid kanser türlerinin hemen hemen hepsinde nodül oluşumunun ilk evrelerinde herhangi bir semptoma rastlamak mümkün değildir.”



Özellikle tiroid bezi dışında çıkarak başka salgı bezleri ve dokulara yayılan nodüller, bu yayılmanın çeşitli aşamalarında semptomlarını bireye göstermeye başlar. Bu semptomların birey tarafından iyi okunması ve kısa süre içerisinde uzman hekim kontrolüne başvurulması hiç şüphesiz bireyin yaşam kalitesi açısından kritik bir faktördür.


Hastalığın kendini açık bir şekilde olmasa da belli ettiği semptomlar şu şekilde sıralanabilir;


  • Boyun ve boğaz yani tiroid bezinin bulunduğu bölgede şişlik meydana gelmesi.

  • Özellikle sindirim esnasında yutakta sızı şeklinde bir acı hissedilmesi.

  • Ses kısıklığı ya da hırıltılı şekilde konuşma.

  • Solunum sistemi faaliyetlerinde aksamalar olması.

Burada boğaz ve boyun bölgesinde meydana gelen şişliklerin, hastalığın en önemli semptomu olduğunu söylemek hiç şüphesiz yanlış bir ifade olmayacaktır. Tabi bu semptomun basit bir boğaz enfeksiyonu ile karıştırılması da muhtemeldir. Fakat, tedbirli davranmanın tıptaki yeri düşünüldüğünde bir önceki paragrafta listelenen belirtiler ile karşılaşan bireylerin uzman hekim kontrolüne başvurmasının yararları açık bir şekilde görülür.


Prostat kanseri içeriğimizi okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.


Tiroid Kanseri Tedavisi


Tiroid kanserini oluşturan dokuların yayıldığı alana bağlı olarak cerrahi müdahalenin kapsamı belirlenir. Örnek vermek gerekirse; bademcik olarak nitelendirilen lenf düğümlerinin bulunduğu kısma kadar yayılım gösteren kanserli dokular var ise cerrahi müdahale ile tiroid bezi vücuttan uzaklaştırılır. Tiroid bezinin düzenlemekte görevli olduğu hormonlar için ise takviyeler yapılarak alternatif teknikler üzerinde durulur.



Tabi tiroid bezinin vücutta uzaklaştırmasının etkileri hormonal dengesizlikler ile sınırlı değildir. Bireyde yutkunma ve ses tellerinin tahribat derecesine bağlı olarak konuşma güçlüğü de görülebilir. Bu etkilerin ortadan kaldırılması noktasında yeni bir tedavi takvimi belirlenerek terapilere devam edilir.


Cerrahi müdahalenin yanı sıra tiroid kanseri tedavisi kapsamında kullanılan bir diğer yöntem; iyot ile uygulanan radyoaktif tedavi seçeneğidir. Bu tedavi seçeneğinde; halsizlik, iştahsızlık ve kas krampları gibi yan etkilerin oluşma ihtimali olduğunda çeşitli ilaç ve egzersizler ile tedavi metodu desteklenerek bireyin sağlığına tam anlamıyla kavuşması sağlanır.


Tiroid kanseri tedavi noktasında tercih hangi tedavi yönteminde yana kullanılırsa kullanılsın, hastanın hekim tavsiyelerini azami ölçüde dikkate alması ve tedavi sonrasında da gerekli kontrolleri aksatmaması tam manasıyla sağlığına kavuşmasında etkin rol oynayan iki faktördür. Buna ek olarak; tedavi süreci öncesi ve sonrasında özellikle protein ve vitamin yönünden zengin besin gıdalarının tüketilmesi, hastanın tedavi sürecini hızlandıran etkilerden biri olacaktır.



Tiroid Kanseri

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder